آیین قدیمی «سنگ زنی» در تهران

به گزارش تهران رسانه ؛ هرساله جماعت زیادی برای دیدن مراسم سنگ‌زنون راهی کن می‌شوند. محله قدیمی کن که از ۵ بخش سرآسیاب، اسماعیلیان، بالان، میان‌ده و دار قاضی تشکیل شده است، جلوه‌گاه سنت‌های دیرین محلی و اجرای آیین‌های محرم است.
رسم محرم و عزاداری این محله سال‌هاست زبانزد خاص و عام است. هر ۵ محله کن یک حسینیه جداگانه دارد و هرکدام با منش و رسم و آیین خود میزبان عزاداران حسینی می‌شوند.
سفره امام حسین(ع) از ابتدای محرم تا پایان محرم در حسینیه‌ها پهن است و روزانه بیش از هزار تا ۲ هزار نفر مهمان این سفره می‌شوند. در این میان آیین سنگ‌زنون در محله کن ازجمله آیین‌های عزاداری باسابقه است. قدیمی‌ترها قدمت آن را بیش از صد سال معرفی می‌کنند. در سال‌های اخیر این مراسم به‌صورت یک حرکت نمادین در این محله برگزار می‌شود تا هویت تاریخی محله حفظ شود.
در مراسم سنگ‌زنون عزاداران به نشانه اندوه با برهم زدن ۲ چوب یا سنگ و خواندن مرثیه در عزای سالار شهیدان سوگواری می‌کنند. این مراسم از دیرباز توسط اهالی کن اجرا می‌شد و اهالی محله‌های کن با سنگ‌زنی به زیارت اهل قبور می‌روند تا یادآور واقعه عاشورا شوند.

در ایام گذشته، این مراسم با سنگ‌های یکدست انجام می‌شد و امروزه اهالی کن به‌جای سنگ با کوبیدن ۲ چوب استوانه‌ای‌شکل یکدست که قبلا درون روغن مخصوص قرار گرفته تا صدایی شبیه به سنگ زدن به‌خود بگیرد، عزاداری می‌کنند و بعد از آن نوحه‌خوانی، سینه‌زنی و بقیه مراسم تا اذان ظهر ادامه می‌یابد. در این میان زنان در حسینیه مشغول عزاداری هستند و فقط برای شام غریبان به داخل محله می‌روند. این آیین در گذشته بیشتر در محله بالون کن رواج داشته است.

در آیین سنگ‌زنون دسته‌های بزرگ عزاداری در قالب گروه‌های سوگواری راه می‌افتند که تمام افراد آن سنگ در دست دارند و آنها را به هم می‌کوبند. در این آیین، سنگ‌زنان باید دارای سابقه و مهارت خاص باشند و به رعایت نظم در سنگ‌زنی دقت کنند و با حفظ حرکات دایره‌وار و هماهنگ دست‌وپا بتوانند حلقه حزن را طی کنند. شرکت‌کنندگان در این آیین با مهارت خاص با کوبه بزرگ شروع به حرکت و آرام آرام از ۳ ضرب شروع به سنگ زنی می‌کنند و این حرکت در ۲۱ ضرب اوج می‌گیرد و در حلقه حزن سنگ‌زنان به نوحه‌خوان پاسخ می‌دهند و گاهی می‌نشینند و پس از روضه‌خوانی ۲-۳ دقیقه‌ای مداحان، دوباره حرکت سنگ‌زنی را از سر می‌گیرند. مراسم سنگ‌زنون محله کن به‌عنوان میراث ناملموس به ثبت ملی رسیده است.